مدیریت ریسک در پروژه های ساخت تونل

رتبه بندی ریسک های یک پروژه به ویژه زمانی که تعداد عوامل ریسک زا افزایش می یابد به عنوان بخشی مهم از فرایند پیچیده مدیریت ریسک محسوب می شود. در این تحقیق نخست ساختار جامعی از ریسک های اصلی پروژه های تونل سازی در قالب 17 دسته اصلی و 196 زیر سطح تهیه شده و سپس این ریسک ها در عملیات تونل سازی سد سیمره در جنوب غرب ایران رتبه بندی شده است. بدین منظور از روش تصمیم گیری گروهی و میانگین وزین جهت جمع آوری و تجمیع نظر خبرگان و از روش های تخصیص خطی، electre، saw، topsis، linmap و taxonomy به عنوان مهمترین روش های جبرانی در تصمیم گیری چند شاخصه جهت تعین رتبه ریسک ها استفاده شده است. شاخص های رتبه بندی در دو دسته اولیه و تکمیلی تقسیم شده اند. شاخص اولیه بر مبنای احتمال و میزان اثر گذاری ریسک ها بر اهداف اصلی پروژه (زمان، هزینه، کیفیت و عملکرد) با وزن های متفاوت تعیین شده است. دسته دوم شاخص ها شامل اثرات اجتماعی اقتصادی، اثرات زیست محیطی، نزدیکی زمان وقوع ریسک، میزان مواجهه با ریسک، عدم اطمینان تخمین و میزان مدیریت پذیری ریسک است. با کمک روش های تصمیم گیری چند شاخصه ریسک ها با توجه به شاخص های گوناگون بهتر ارزیابی می گردند و در نتیجه واقع بینانه تر رتبه دهی می شوند. با توجه به ا ین که نتایج حاصل از اجرای روش های فوق در مواردی با یکدیگر هم خوانی نداشت، برای رسیدن به یک اجماع کلی از رتبه بندی ریسک ها، از روش های تلفیقی (میانگین، بردا و کپلند )، استفاده شده است. جهت ادغام سه دسته رتبه بندی بدست آمده با میانگین گیری از نتایج سه روش (میانگین رتبه ها، بردا و کپلند) نتیجه ادغامی رتبه بندی ریسک ها حاصل گردید و بدین ترتیب عوامل اقتصادی و شرایط حقوقی به ترتیب بیشترین و کمترین رتبه ریسک را به خود اختصاص می دهند.